İran krizi, Avrupa ve ABDnin ardından Almanya ile S. Arabistanın arasını açtı. Veliaht Prens Selman, nükleer anlaşmayı savunan Almanyanın firmalarını kamu ihalelerinden men etti. Karardan en çok Siemens, Bayer, Boehringer ve Daimler Mercedes etkilenecek. Almanya 2017de 6,6 milyar avro ihracat yapmıştı. Suudi Arabistanda 800 Alman firması faaliyet gösteriyor.

İranla yapılan nükleer anlaşmayı Rusya ve Çinle savunacağını açıklayan Almanyaya ilk şantaj Riyaddan geldi. Veliaht Prens Muhammed bin Selmanın talimatıyla Almanya ile ekonomik ilişkiler hedef alındı. Alman şirketleri kamu ihalelerinden men edilirken, 6,6 milyar avroluk ihracat da tehdit altında.

ABDde Trump yönetiminin işbaşına gelmesiyle Avrupa ile açılan mesafe, Washingtonun İranla yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesiyle derinleşirken, Berlin-Riyad ilişkileri de kopma noktasına geldi. Almanya Başbakanı Angela Merkelin, nükleer anlaşma konusunda Rusya ve Çin ile birlikte hareket edeceklerini açıklaması sonrası Suudi Arabistandan Almanyaya ekonomik yaptırım hamlesi geldi. Alman Der Spiegel dergisinin haberine göre, Suudi Arabistan, Alman şirketleri ile iş ilişkilerini durdurdu ve kamu ihalelerine almama kararı aldı. Hedefte 6.6 milyar avroluk ihracat da var.

Haberde, talimatı bizzat Veliaht Prens Muhammed bin Selmanın verdiği belirtilirken, bu karardan en çok Siemens, Bayer, Boehringer ve Daimler şirketlerinin etkileneceği ifade ediliyor. Almanya için önemli bir ticari partner olan Suudi Arabistanın bu kararının Alman ekonomisini nasıl etkileyeceği merak ediliyor. Zira Almanya istatistik ofisinin kayıtlarına göre, 2017 yılında Almanyanın Suudi Arabistana gerçekleştirdiği ihracat 6,6 milyar avro değerinde. Haberde, Siemensin geçtiğimiz yıl Suudi Arabistanda elektrik santrali üretmek için 400 milyon dolar değerinde bir ihale kazandığı, Daimlerin ise Riyad ve Ciddedeki toplu taşıma hizmetleri için 600 Mercedes marka otobüs siparişi aldığı hatırlatıldı.

Konuyla ilgili haber ajansı Reutersın sorularını yanıtlayan Daimler sözcüsü, Spiegelin haberini teyit edemeyeceklerini belirtirken, Siemens, Bayer ve Boehringer ÅŸirketleri henüz açıklama yapmak istemediklerini bildirdi. Suudi Arabistandan da henüz konuyla ilgili net bir açıklama gelmedi. Ancak Riyadda bulunan bir üst düzey Alman ÅŸirket yöneticisi, “kararın acı veren sonuçlarının ÅŸimdiden saÄŸlık sisteminde hissedildiÄŸini” ifade ederek haberi kısmen doÄŸrulamış oldu. Spiegelin haberine göre Suudi Arabistanda yaklaşık 800 Alman firması faaliyet gösteriyor.

Riyad, Almanyanın eski DışiÅŸleri Bakanı Sigmar Gabrielin Suudi Arabistanın Lübnan politikasını eleÅŸtirmesi sonrası Kasım 2017de Berlindeki büyükelçisini de geri çekmiÅŸti. Gabriel, Suudi Arabistanı bölgede “serüven” peÅŸinde olmakla eleÅŸtirmiÅŸti. Suudi Arabistan, ABD BaÅŸkanı Donald Trumpın çekileceÄŸini açıkladığı Ä°ranla yapılan nükleer anlaÅŸmaya Almanyanın baÄŸlı kalmayı istemesinden rahatsızlık duyuyor.

Filistin eleÅŸtirisine cevap

Suudi Arabistanın ABD Büyükelçisi Prens Halid bin Selman, Cuma günü Twitter hesabından yaptığı açıklamalarla Filistin meselesi üzerinden ülkesine yönelik yapılan eleÅŸtirileri hedef aldı. Veliaht Prens Muhammed bin Selmanın küçük kardeÅŸi olan Halid bin Selman, ülkesinin Filistin politikasını eleÅŸtirenleri Ä°ranın ajandasını takip etmekle suçlayarak, Riyadın Filistini en fazla savunan ülkelerin başında geldiÄŸini savundu. Prens, Filistin meselesini manipüle edenlerin Ä°ranı takip ettiÄŸini iddia etti. Ä°ran rejiminin, Ä°srail iÅŸgaline karşı Filistin direniÅŸini savunduÄŸunu iddia ettiÄŸini söyleyen Prens Halid, ancak Tahranın bunun yerine Arap baÅŸkentlerini ele geçirmeyi ve orada katliamlar gerçekleÅŸtirmeyi istediÄŸini savundu. Prens Halid, “Bazı taraflar Suudi Arabistanın duruÅŸunu manipüle edip, küçük ve ucuz kazanımlar elde etmek için fırsat kolluyor” ifadelerini kullandı. BaÅŸta Suudi Arabistan olmak üzere bazı Arap ülkeleri, Ä°srailin son haftalarda Gazzede iÅŸlediÄŸi katliamlara ve Trump yönetiminin Kudüsü “Ä°srailin baÅŸkenti” olarak tanıma ve büyükelçiliÄŸini taşıma kararlarına sessiz kalmakla eleÅŸtiriliyordu.