Bu yazı 3127 kez okundu.
Yazının Tarihi : 26 Kasım 2014 - 13:30:36
DİL DE , DİLBER DE GÜZEL OLSUN
Şerif Ali Minaz
Kütahya'nın Simav ilçesinde doğdu. İlköğrenimini köyünde, orta öğrenimini Bursa’da, yüksek okulu da İstanbul’da bitirdi.
Öğretmen olarak başladığı memuriyet hayatına önce İznik Lisesinde, daha sonra da İstanbul Eyüp Sultan, Kabataş Erkek, Beşiktaş kız, Pertevniyal Akşam Liselerinde devam etti. 1997 yılında Davutpaşa Akşam Lisesinden emekli oldu.
Şişli Terakki Lisesi ve Özel Beyoğlu İtalyan Lisesinde de(1985-2005) ücretli olarak görev yaptı. Bir TV. Kanalında, “Yarınlara Doğru” adlı sohbet programını hazırladı ve sundu. Fatih Aktüel.com’da haftalık yazım hayatına devam etmekte.
MÜZAKERECİ POLİSLERİMİZ
Bu yazıma bir haberle başlamak istiyorum. İstanbul Emniyet Müdürlüğümüzde görev yapan “Müzakereci Polislerimiz” varmış. Onların görevi, nerede bir intihar olayı varsa, nerede bir rehin alma vs. olayı varsa, derhal oraya koşmak, muhataplarını ikna ederek kötü sonuçları önlemekmiş. Onlar, bir yıldır yüzü aşkın olaya müdahale edip, %95 başarılı sonuç almışlar.
Anlama, ilgilenme, dinleme, sabır ve ikna yetenekleri, onların olmazsa olmazlarıymış. Olay yerinde hemen bir dost meclisi oluşturup, muhataplarıyla konuşmak, onu konuşturmak, ikna edip rahatlatmak, kötü yolun önüne bariyerler koymakmış başlıca görevleri.
BUNA İHTİYACIMIZ VAR
Bizlerin de böyle güzel konuşmaya, kendimizi ve muhataplarımızı bir konuda ikna etmeye ve bir işi önemsetmeye ne denli ihtiyacımız var değil mi? İkna etmek, dili tatlandırmak, sözleri yerinde ve zamanında kullanmak bir sanattır. Bu sanatı hepimizin öğrenmesi gerekir kanısındayım. Özellikle din tebliğcileri, imam ve vaizlerin bu sanatı mutlaka beceriyle icra etmeleri gerekir diye düşünüyorum. Çünkü böyle olmak, ilahi bir buyruk: Bakınız Kuran ne buyuruyor:
“ İnsanları Rabbinin yoluna maharetli bir yöntemle ve güzel öğütlerle çağır, onlarla üslupların en güzeli, en etkilisi ile tartış….” (Nahl, 125)
Bu ilahi buyruk, hem Peygamberin (s.a.s), hem de bizlerin iletişim ve davet yolumuzu belirliyor. Hikmet ile davet etmek ve iletişim kurmak gerek. Bu, muhataplarımızın durumlarını, güçlerini, bilgi, kültür ve anlayış seviyelerini gözler önünde bulundurarak davet ve iletişim kurmak demektir.
Güzel öğütle, davet etmek, güzel sözle iletişim kurmak gerek. Yumuşak bir üslupla, akla ve kalplere seslenebilmek, muhatabı küçümsememek, bilgisizliğini ve ayıplarını yüzüne vurmamak gerek.
Amacımızın gerçeklerde birleşmek olduğunu, bunun için hiçbir çıkar gözetmediğimizi, muhataba anlatmak, tartışma ve inatlaşma yollarını kapatmak gerek..
GÜZEL SÖZ BAŞI DEĞİL; SAVAŞI KESTİRİR
Güzel söz, kelime ve kavramlar, bizim için; ruhsal sükûnetimiz, dinginliğimiz için de önemlidir.Rabbimizle, çevremizle, eşya ile ve kendimizle barışık olmamız için önemlidir.
Güzel söz, tıpkı bir enerji gibi çevremize yayılmaktadır. Onun için koca şair Baki; bu enerjiyi, en güzel bir biçimde çevremize yaymamızı şu dizelerle dillendirir: “Âvâzeyi bu âleme Dâvûd gibi sal, / Bâki kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş...”
Güzel söz, bunalımlarımızın devası, düşmanlıkların, kavgaların ve savaşların kovucusudur.
Çirkin söz ise, dostlukların düşmanıdır, güzel iletişimlerin katilidir, yuvaların yıkıcısıdır, bebelerin gözlerini pınar eyleyendir. Onun için denmiştir ki: “Söz vardır keser başı; söz vardır kestirir savaşı.”
Onun için Şair S.Senih demiştir ki: “Sözü süz de söyle.../ Manayı inci gibi diz de söyle, Yüzde söyle, gıybet olmasın. /Ukdeyi içinden çöz de söyle, yapmasın yara.
Öyle bir söyle ki, hoş gelsin yâre, ağyâra.
Onun içindir ki, Yüce Allah, kulu Musaya şöyle hitap etmişti: “İkiniz Firavuna gidin; çünkü o, iyice azdı. Ona tatlı, yumuşak bir tarzda hitap edin. Ola ki, aklını başına alır yahut hiç değilse biraz çekinir. (20/44)
KİMLİKLERE SALDIRI
Söz söylerken, insanlarla konuşurken kimliklere saldırmamaya, hakaret etmemeye dikkat edilmelidir. Çünkü insanlar arasındaki kavgaların bir sebebi de, kimlik haline getirilmiş hususlara saldırmaktır.
Kimliğimizi oluşturan değerlerimizin neler olduğunu çok iyi tespit etmemiz ve onları korumak konusunda hassas olmamız gerekir.
Ama birilerini eleştirirken de, kimliklerinin bir parçası haline getirdikleri hususları bilmemiz ve dikkatli davranmamız, sözlerimize dikkat etmemiz gerekir.
Meselâ; tiryakiliği veya alkolikliği kişilik boyutuna taşımış bir insana: “Kardeşim, tiryakilik, madde bağımlılığı, akılsızlığın, düşüncesizliğin daniskasıdır. Akıllı bir adam çoluk çocuğunun rızkını nasıl olur da, zevki için harcayabilir?......”
Evet, bu sözler, madde bağımlısı ve tiryakisi tarafından, kişiliğe saldırı olarak telakki edilir ve kavganın çıkmasına neden olabilir. Bir ideolojiyi, bir partiyi kişilik boyutuna taşımış fanatikle, bir lideri idol haline getirmiş insanla konuşurken dikkatli olmak gerekir.
“KIRK SÖZ BİR BÜYÜ İMİŞ.”
Uzmanlara göre, doğuştan değil de; sonradan kazandığımız bir “iç ses “varmış bizlerde. Bize devamlı olarak söylenen sözler, zamanla işte bu iç sese dönüşürmüş.
Meselâ; birine sık sık: “Siz aptalsınız, siz beceriksizsiniz, Siz uğursuz ve sakarsınız,” denirse, bu sözler zamanla bir İÇSES olur ve kişi tarafından benimsenir hale gelirmiş.
Pozitif cümleler de, aynı şekilde içsese dönüşüp kimliğin bir parçası olabilirmiş. Dostlarımızın “nasılsınız?” sorusuna, “iyiyim elhamdülillah” veya iyi diyelim iyi olalım inşallah..” cevabı da, bu ilkeden hareketle söylenmiş sözler olsa gerektir.
VELHASIL
Sözlerimiz hikmetli olmalı. Süzüp de söylenmeli. Manalar inci gibi dizip de söylenmeli. Yüzüp de söylenmeli; gıybet olmasın diye. Öyle bir söylenmeli ki, hoş gelmeli yâre de, ağyâra da.
Bunu becerebilen söz ustaları en iğneli, en kırıcı konuları bile muhataplarına gülümseterek dinletmişlerdir. Bu bağlamda bir fıkra ile yazımıza son verelim:
Hicivci Şair Eşref ile İzmir Valisi Kâmil Paşa, amir- memur ilişkisinin dışında birbirleriyle çok samimi dostturlar. Kamil Paşa, bir gün Kıbrısa geziye giderken, Eşrefe:
Bir isteğin varsa getireyim der. Eşref bu teklife çok sevinir ve hemen talebini dile getirir:
“Bana bir KIBRIS EŞEĞİ getirirseniz ömür boyu size duacı olurum paşam der.
Ve Kıbrıs dönüşünde Kâmil Paşayı karşılamaya gider. Kâmil Paşa, Eşrefi görünce:
Ah be Eşref, affedersin istediğini getirmeyi unutmuşum. Seni görünce eşek aklıma geldi der.
Eşrefin eşek- meşek beklediği yoktur ki zaten. O lafı gediğine koyma peşindedir. Ve O meşhur hicviyle hemen cevabı yapıştırır:
Aman Paşam, üzülmeyin o eşek gelmese de olur. SİZ GELMİŞSİNİZ YA, O BİZE YETER.
Her şeyin incelikten koptuğu bir dünyada, kabalıktan ve kaba sözlerden kalplerimizin kırılmaması dileklerimle. Dua ve muhabbetle hoşça kalınız.
Sevgili okuyucu, soru ile biten bir atasözümüz vardır, değil mi? “Dil mi güzel, dilber mi?” Biz istiyoruz ki, diller de güzel olsun dilber de. Adı üstünde dilber, yani insan, zaten güzeldir. Çünkü onu Yaradan, en güzel bir kıvamda yaratmıştır.
Mehmet Oyan
Bu güzel yazıyı okuyunca rahmetli Hikmet Şahin aklıma geldi.Dil deyip tavır deyip küçük görmemek lazım.Rahmetli demek o kadar yaralandı ki hiç yapmak istemeyeceği şeyi yaptı.Mekanı cennet olsun.
şerif
Eyvallah Sabriciğim, değindiğiniz nokta da önemli bir husus gerçekten. Dil, çoğu kez sözünü ettiğiniz DİLi derinden etkiliyor. Dil yaresi ver ki kanıyor kalp üzerinde gibi o dil üzerine nice şarkı ve türkü sözlerimiz vardır değil mi? Teşekkürler ilgi alaka ve yorumunuz için..
Sabri Yalın
Üstadım, edebi ziyafetinizden yararlanmaya çalıştım. Güzel söz iyi niyetle söylenen sözdür. Onun için Şark edebiyat dilinde Dil, hem bildiğimiz dil, hem de kalp anlamlarına gelir. Yani niyetin iyi olması.. Siz de bunu çok iyi anlatmışsınız. Yüreğinize sağlık..
