Yediden yetmiÅŸe toplumun bütün kesimlerini ilgilendiren sosyal sigorta sisteminde devrim gibi yenilikler geliyor. Gelir durumuna göre düÅŸük prim ödemeyi içeren sosyal sigorta programları devreye girerken, kolay sigortanın kapsamı geniÅŸletiliyor. Kolay iÅŸverenlik uygulaması iÅŸverenlere önemli avantajlar saÄŸlıyor.

Her ay prim hizmet belgesi düzenlemekten ve bu belge için damga vergisi ödemekten kurtuluyorlar. Hükümet, 5 yıllık Kalkınma Planı kapsamında sisteme giriÅŸlerin kolaylaÅŸtırılması için farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik yeni uygulamalar getirecek.

Ev hizmetleri, apartman görevlileri için uygulanan kolay sigorta uygulaması binlerce iÅŸyerini kapsayacak ÅŸekilde düzenlenecek. DüÅŸük gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar gibi gruplara özel sosyal sigorta programları devreye alınacak. Çalışanların özelliklerine uygun düÅŸük prim ödemeyi içeren sosyal sigorta programları devreye girecek. Prim ödeme gücü olmayanın primini devlet karşılayacak. Aylık prim ve hizmet belgesi verme gibi yükümlülükler azaltılacak.

Kolay sigorta ve prim ödemeleri konusunda merak edilen bazı soruların yanıtları ÅŸöyle:

1-Sosyal Güvenlik Kurumu'na kolay iÅŸverenlik baÅŸvurusu nasıl yapılıyor?

Ev hizmetlerinde çalışanların iÅŸverenin gerçek kiÅŸi olması gerekiyor. Bu kiÅŸileri çalıştıranlar "kolay iÅŸverenlik" hükümlerinden yararlanır. Buna göre, ev hizmetinde iÅŸçi çalıştıranlar e-devlet'ten giriÅŸ yaparak kolay iÅŸverenlik bölümünü seçerek "ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalıştırılacaklara iliÅŸkin" form doldurmaları gerekiyor. Ä°ÅŸçi ve iÅŸverence imzalanan form, ilçeye en yakın sosyal güvenlik merkezine verilir. Formda çalışanın iÅŸe baÅŸlama tarihi, evde ne iÅŸ yapacağı, ayda kaç gün çalışacağı, ücret tutarının ne olacağına iliÅŸkin bilgiler yer alır.

2-Kolay sigorta kapsamındaki ev iÅŸlerinde çalışanlar için ne kadar prim yatırmak gerekiyor?

Ev hizmetleri de kolay sigorta kapsamında bulunuyor. Ay içinde 10 günden az ve daha fazla yapılıp yapılmadığına göre iÅŸlem yapılıyor. Gündelikçi, temizlikçi, bakıcı çalıştırılanların sigorta yaptırması zorunlu olup, on günden az çalışanlar için iÅŸ kazası, meslek hastalığına karşı günlük 8.94 lira ödenmesi gerekiyor. Ayda 30 günden az çalışanlar, eksik günlerin primini kendileri ödeyebiliyor. Ev hizmetlerinde çalışma gün sayısı 10 ve daha fazla olanlar hakkında SSK'lı çalışanlara iliÅŸkin hükümleri uygulanıyor. Bu kapsamda çalıştırılanlar için de günlük 145,32 lira ödenmesi gerekiyor.

3-Ayda 10 günden az çalışanlar her seferinde yeniden mi müracaat edecek?

Ev hizmetlerinde ayda 10 günden az süre ile sigortalı çalıştıranlar "www.turkiye.gov.tr" uygulaması aracılığıyla da müracaat edebilir. Çalışanların kolay tescil edilebilmesi, tahsilatın daha kolay yapılabilmesi için cep telefonu kısa mesaj servisi aracılığı ile de iÅŸlem yapılabilir.

Ayda 10 günden az çalışanların ayın farklı çalışma günleri için ayın hangi gününde çalıştıracağı bilgisini "5510" kısa mesaj servisine her bir gün için ayrı SMS gönderilmesi gerekiyor. Kullanılacak cep telefonu hattının mobil ödemeye açık olması gerekiyor. On günden az çalışanların takip eden aylarda devamı durumunda formun "çalışma devamlı mı" kısmını iÅŸaretlemesi yeterli olacak. SMS ile baÅŸvuranların her bir çalışma (gün ve kiÅŸi) için ayrıca iÅŸlem yapması gerekiyor.

4-Kimler ev hizmetinde 10 günden az süreyle çalışabilir?

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalılar, herhangi bir çalışması olmayanlar, SGK'dan aylık ve gelir alanlar bu kapsamda çalışabilir. Emekli aylığı alanların aylıkları kesilmiyor, bunlardan ayrıca uzun vade ve genel saÄŸlık sigortası primi alınmıyor.

5-Kalkınma Planı döneminde kolay iÅŸverenlik uygulamasının yaygınlaÅŸtırılması kapsamında neler yapılacak?

DüÅŸük gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar gibi gruplara özel sosyal sigorta programları oluÅŸturulacak. Sisteme giriÅŸlerin kolaylaÅŸtırılması için farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik yeni uygulamalar geliÅŸtirilecek Sosyal güvenlik kapsamı geniÅŸletilerek prim tabanı güçlendirilecek. Sosyal güvenlik mevzuatı ve uygulamaları deÄŸiÅŸen iÅŸgücü piyasası koÅŸullarına ve yeni nesil esnek çalışma modellerine uyumlu hale getirilecek. Sosyal güvenlik uygulamalarının baÅŸta kısmi süreli çalışma olmak üzere esnek çalışma modelleriyle uyumu artırılacak. Sosyal güvenlik prim ve hizmet belgesi verme gibi yükümlülükler azaltılacak.

6-Kolay sigorta kapsamında çalışan eksik günlerinin primini kendi ödeyebilir mi?

Ev hizmetlerinde 10 günden az sigortalı çalışanlar eksik prim günlerini kendileri ödeyerek 30 güne tamamlayabilir. Farklı iÅŸverenlerin yanında her birinde 10 günden az çalışanlar 30 günlük sürenin tamamının primini kendisi yatırabilir. Ödenmesi gereken prim tutarı Temmuz ayından itibaren günlük 145,32 lira, aylık da 4 bin 360 lira. Eksik primini kendisinin ödeyebilmesi için ev hizmetinde çalıştığına iliÅŸkin SGK'ya kolay iÅŸverenlik kapsamında form vermesi gerekiyor.

7-Ev hizmetlerinde çalışanlara sigorta yaptırmayan iÅŸverene yönelik bir yaptırım var mı?

Ev hizmetlerinde 10 günden az süreyle çalışana iÅŸ kazası, meslek hastalığı primi ödeniyor. Böylece hem olası bir iÅŸ kazasında çalışanlar güvence altına alınıyor hem de sigortasız iÅŸçi çalıştırma suçlamasına karşı koruma saÄŸlanıyor. Sigortasız çalıştırmanın tespiti durumunda 4 asgari ücret (53 bin 656 lira) idari para cezası kesiliyor.

8-Ev kadınlarına emekliliÄŸi kolaylaÅŸtıracak prim desteÄŸi ne zaman baÅŸlayacak?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev kadınlarına emekliliÄŸi kolaylaÅŸtıracak yasal düzenlemeye iliÅŸkin çalışmayı sürdürüyor. Bu yıl Meclis'e sunulması öngörülüyor. Ev kadınlarının sigorta primlerinin üçte biri devlet tarafından karşılanacak.

Yeni asgari ücretle beraber 4 bin 292 lira olan isteÄŸe baÄŸlı sigorta tutarının üçte biri olan 1430 lirasını devlet karşılayacak. Emekli olmak isteyen ev kadınları sigorta primi için 4 bin 292 lira yerine 2 bin 862 lira yatıracak. Böylece verilecek yıllık destek 17 bin 160 lira olacak.