Danıştay kararında, Devletin güvenliği için özgürlüklerin göz ardı edilemeyeceği, kamu hizmetinin hukuk içinde yürütülmesi gerektiği vurgulandı.
DANIŞTAY, fişleme olaylarının önüne geçebilecek önemli bir karara imza attı.
Danıştay 10uncu Dairesi, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu hakkında kimin düzenlediği belli olmayan fişleme raporlarının sahiplenilmesi ve basına sızdırılması nedeniyle Başbakanlığı ağır kusurlu buldu ve Kılıçdaroğluna tazminat ödenmesine hükmetti.
BAŞBAKANLIK GÖNDERDİ
15 Nisan 2008de Bugün gazetesinde, Kılıçdaroğlu hakkında Batı Çalışma Grubunun düzenlediği iddia edilen ve bazı karalayıcı iddiaların yer aldığı rapor yayımlanmıştı. Kılıçdaroğlu, gazete hakkında tazminat davası açtı. Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen 2008/456 esas nolu davada hkim, habere konu olan raporun olup olmadığını sordu ve varsa bir nüshasının mahkemeye gönderilmesi için Başbakanlığa müzekkere yazdı. Başbakanlık Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü, 15 Nisan 2009da Gizli damgalı raporun bir örneğini mahkemeye gönderdi.
Kılıçdaroğlunun avukatı İlsu Çatak da 11 Ocak 2010 tarihinde, Gizli kalması gereken bir raporu basına sızdırarak müvekkilinin kişilik haklarını ağır ihlal ettiği gerekçesiyle Başbakanlık hakkında 50 bin TLlik tazminat davası açtı.
Ankara 1. İdare Mahkemesi, Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilen raporun, kimin tarafından hazırlandığının, asıllarının nerede olduğunun ve Başbakanlık Uygulamayı Takip ve Değerlendirme Merkezine ne şekilde intikal ettirildiğinin bilinmediğini belirterek, davacının iddialarını kanıtlayacak somut bir belge sunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verdi. Bunun üzerine Avukat Çatak temyize başvurdu. Danıştay 10. Dairesi, Kılıçdaroğlunun başvurusunu haklı buldu ve Kasım 2014de verdiği ve taraflara geçen hafta tebliğ edilen kararında gerekçelerini şöyle sıraladı:
HUKUK İÇİNDE YÜRÜTÜLMELİ
Türkiye Cumhuriyetinin insan haklarına saygılı hukuk devleti olma niteliğinin doğal sonucu olarak idare, kamu hizmetinin yürütülmesi sırasında, Anayasa ile güvence altına alınan kişi hak ve özgürlüklerinin zedelenmemesi için gerekli her türlü önlemi almakla görevlidir. Yürütülen kamu hizmetinin devletin güvenliği ve varlığı ile ilgili olması, anayasal güvence altındaki temel hak ve özgürlüklerin gözardı edilmesini haklı gösteremez. Devletin varlığı ve güvenliği ile ilgili bir kamu hizmetinin de hukuk kuralları içerisinde yürütülmesi zorunludur.
Bir kamu hizmetinin yürütülmesi sırasında hukuk kurallarının uygulanması dışında kişi haklarının zedelenmiş olması, hizmeti yürüten idarenin ağır hizmet kusuru işlediğini gösterir ve tazmin sorumluluğunu doğurur. Olayda basında yer alan ve davacı hakkında birtakım ithamların bulunduğu haber dolayısıyla yayın organı hakkında açılan ve Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen davada, mahkemece haberdeki iddialara dayanak gösterilen raporun istenilmesine karar verilmiş ve Başbakanlık Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Başbakanlık arşivinde bulunan raporun bir nüshası Gizli kaşeli olarak 15 Nisan 2009da Ankara 20. Asliye Hukuk Mahkemesine sunulmuştur.
GİZLİ DAMGASIYLA SAHİPLENİLDİ
Davalı idarece raporun kim tarafından hazırlandığının, hazırlattırıldığının, asılların nerede olduğunun ve Başbakanlık Uygulamayı Takip ve Değerlendirme Merkezine ne şekilde intikal ettirildiğinin bilinmediği rapora dayalı olarak hiçbir işlem tesis edilmediği ve eylemde bulunulmadığı ileri sürülmekteyse de, bahsi geçen raporun Başbakanlık tarafından üzerine Gizli kaşesi vurulmak suretiyle mahkemeye ibraz edildiği, bir diğer ifadeyle söz konusu raporun davalı idare arşivinde tutulduğu ve mahkemeye ibraz edilerek sahiplenildiği görülmektedir.
DÜZENLEYEN BELLİ DEĞİL
Kim tarafından düzenlendiği ya da düzenlettirildiği belli olmayan ve niteliği gereği gizli kalması gereken raporun basına sızdırılması suretiyle aktif siyaset yürüten davacı hakkında birtakım şüphe ve tereddütler uyandırılmış, toplumdaki her birey gibi onurlu ve saygın yaşama hakkı ağır bir şekilde zedelenmiştir.
Mahkemece, takdir edilecek manevi tazminatın idarenin olaydaki kusurunu, niteliğini ve ağırlığını ifade edecek ölçüde saptanması zorunlu bulunmaktadır. Yürütmekle görevli olduğu hizmeti, kişi haklarının zedelenmesini önleyecek şekilde gerekli önlemleri alarak düzenleyemeyen ve niteliği gereği gizli kalması gereken raporu basına sızdırılması nedeniyle gizliliği sağlayamayan davalı idarenin olayda ağır hizmet kusuru bulunmaktadır. Davalı idarenin açıklanan ağır hizmet kusuru nedeniyle davacının uğradığı manevi zararın tanzimi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen temyize konu kararda hukuki isabet bulunmamaktadır.
DİRENİRSE SON SÖZ DANIŞTAYIN
Bozma kararı üzerine Ankara 1. İdare Mahkemesi, yeniden bir karar verecek. Mahkeme eski kararında direnirse son sözü, Danıştay Genel Kurulu söyleyecek.
